Omgaan met rouw en inzetbaarheid op de werkvloer

Met de juiste begeleiding kun je het risico dat een medewerker langere tijd niet inzetbaar is na het verlies van een dierbare aanzienlijk verkleinen. Maar hoe pak je dat nu aan?

Geen specifieke regeling voor rouwverlof

In de praktijk gaan bedrijven verschillend om met verzuim door rouw. Zo nemen medewerkers in het ene bedrijf rouwverlof op, terwijl andere bedrijven willen dat iemand vakantiedagen opneemt. Er is dan ook geen specifieke regeling voor rouwverlof.

Als een direct familielid overlijdt, heeft een medewerker recht op calamiteitenverlof, dat is bedoeld om noodzakelijke dingen te regelen. Dat verlof is doorbetaald. Daarnaast kunnen er in de cao of in onderling overleg aanvullende afspraken worden gemaakt over bijzonder verlof, maar dit is niet wettelijk geregeld.

Uit het onderzoek van het CBS en TNO blijkt dat werknemers hun afwezigheid op verschillende manieren regelen. Na het verlies van een partner of kind meldden de meesten zich ziek. Bij het overlijden van een ouder werd vaker gekozen voor ander betaald verlof, zoals bijzonder verlof of maatwerkafspraken dan van vakantiedagen. 1 op de 7 werknemers maakte gebruik van verschillende regelingen.

Een medewerker vragen om vakantiedagen op te nemen, valt niet bij iedereen in goede aarde. Ongeveer 1 op de 6 werknemers vond dat hun werkgever meer had kunnen doen om hen beter te ondersteunen. Hun baas had bijvoorbeeld kunnen informeren hoe het ging, minder druk kunnen zetten om weer aan het werk te gaan, of meer vrije tijd kunnen geven zonder dat dit ten koste ging van hun verlofsaldo.

Vooral werknemers die ADV- of vakantiedagen hadden opgenomen om na het verlies van een naaste niet te hoeven werken, vonden dat hun werkgever tekort schoot.

Ondersteun de rouwende medewerker

Door de medewerker op een passende manier bij te staan kun je langdurige uitval voorkomen of beperken:

• Overleg met de werknemer wat nog wél kan, bijvoorbeeld door andere taken te geven
• Denk praktisch mee. Misschien kan iemand later beginnen of eerder stoppen
• Geef aandacht aan het verlies. Benoem het als je niet weet wat te zeggen. Duw niet door als iemand het er niet over wil hebben, maar ga een keer samen koffie drinken of maak een wandeling.
• Let goed op signalen als een kort lontje of kortaf zijn. Benoem wat je ziet en vraag wat er is. Confronteer iemand op een milde manier, zonder oordeel.
• Als iemand niet aan werken toekomt: zorg er dan voor dat je contact houdt en kaders geeft. Zeg niet: ‘Blijf maar thuis zo lang je nodig hebt’, maar maak een plan voor de komende maanden. Stem af wanneer je elkaar weer spreekt en laat daar niet teveel tijd tussen zitten.
• Komt een medewerker ook na langere tijd niet aan werken toe, dan kun je aanbieden om professionele hulp in te schakelen van bijvoorbeeld een maatschappelijk werker of een rouwbegeleider.
• Met name het eerste jaar is belangrijk. Leg op de sterfdag van de partner een kaartje op het bureau neer of drink samen een kopje koffie.

Bron: HR Praktijk, 6 november 2023